Wiele osób marzy o tym, aby znaleźć łatwy przepis na produkt, który w krótkim czasie odniesie sukces, na wydajne zespoły, skupione wyłącznie na osiąganiu coraz ambitniejszych celów lub po prostu na firmę, która przy minimalnej inwestycji w infrastrukturę i ludzi będzie z miesiąca na miesiąc generować coraz większe zyski. Skoro lean to maksymalizowanie wartości dla klienta przy minimalnym nakładzie pracy i wykorzystaniu materiałów, szczupłe zarządzanie może na pozór wydawać się idealne do osiągania takich krótkoterminowych celów. Mam jednak dla tych osób złą wiadomość – ta książka może być dla nich pomocna, ale w niewielkim stopniu.
Projektowanie przyszłości jest o konsekwentnym, taktycznym podejściu do budowania produktów, które odpowiadają na potrzeby klientów. Także o rozwijaniu kultury firmy, zbudowanej na potężnych filarach, dzięki którym jej załoga nieustannie podnosi swoje kompetencje, potrafi sprostać zmieniającym się oczekiwaniom rynku i tworzy organizację uczącą się. Współautora książki Jeffreya K. Likera możecie znać z bestsellerowej publikacji Droga Toyoty, w której opisał 14 pryncypiów zarządzania w japońskim gigancie. Tym razem wspólnie z Jamesem M. Morganem, ekspertem z zakresu szczupłego rozwoju produktu i procesów, jednego z pomysłodawców inicjatywy Lean Product and Process Development (LPPD), uchylają rąbka tajemnicy sukcesu takich firm jak Ford, Herman Miller (meble biurowe), Schilling Robotics (zdalnie sterowane pojazdy), czy Solar Turbines (przemysłowe turbiny gazowe). Za osiągnięciami każdej z nich stoją liderzy stosujący LPPD, rozumiane jako holistyczne podejście do budowania produktu i kultury organizacyjnej, która leży u źródeł filozofii szczupłego zarządzania. W książce pojawia się również wiele nawiązań do praktyk stosowanych aktualnie w Toyota Company.
W tej niemal pięćsetstronicowej książce znajdziecie wskazówki dotyczące tego:
- jak podchodzić do koncepcji produktu,
- jak za pomocą eksperymentów weryfikować jego szanse rozwoju (ang. product discovery),
- jak w szczupły sposób rozwijać produkt i dbać o jego jakość,
- w jaki sposób formować wydajne zespoły i zarządzać nimi,
- jak konsekwentnie realizować strategię firmy i przepływ wiedzy,
- a wreszcie na co zwracać uwagę w procesie transformacji firmy, aby to wszystko osiągnąć.
Ta wielość kontekstów jest moim zdaniem najmocniejszą stroną tej publikacji, a zarazem zaburzała mi jej odbiór. Szczegółowo opisane praktyki lean i konkretne przykłady ich wykorzystania w firmach, a nawet studia przypadku (np. tworzenie hybrydy Toyota Prius) przeplatają się tutaj z generycznymi, powierzchownie zarysowanymi wskazówkami, które w kontraście do tych pierwszych, pozostawiły u mnie poczucie nierównowagi i niedosytu. Patrząc całościowo, polecam jej lekturę. Myślę, że każdy znajdzie w niej coś wartościowego dla siebie.
Lektura jako proces uczenia się
Na uwagę zasługuje struktura publikacji, która ma za zadanie ułatwić czytelnikowi zrozumienie koncepcji LPPD i tego, jak korzystać z niej w praktyce:
- We Wprowadzeniu dowiecie się, czym jest podejście lean i w jaki sposób wspiera innowacyjność, a także na czym polega Lean Product and Process Development,
- Następnie przeczytacie studium przypadku transformacji koncernu Forda z wykorzystaniem LPPD, która pomogła wyjść firmie z głębokiego kryzysu,
- Kolejne osiem rozdziałów książki jest poświęconych konkretnym zagadnieniom LPPD – produktowym, procesowym, związanym z kulturą organizacyjną, zarządzaniem i rozwojem pracowników, urozmaiconym przykładami z różnych firm,
- Ostatni, dziewiąty rozdział zawiera wskazówki, jak transformować organizacje w duchu lean (u dołu recenzji znajdziecie PDF z fragmentem tego rozdziału). Jako klamra kompozycyjna książki pojawiają się tutaj studia przypadku wykorzystania LPPD w początkowej fazie transformacji w kilku branżach: przemysłowej, medycznej, lotniczej i budowlanej. Dzięki wszystkim wcześniejszym częściom książki case study pomagają ugruntować wiedzę i przenieść ją na różnorodne przykłady wykorzystania.
Dodatkowo, każdy z rozdziałów książki kończy ustrukturyzowany format, który pomaga nam samodzielnie podsumować kluczowe dla nas wnioski w trzech obszarach:
- Wizji – które z opisanych elementów LPPD są dla nas kluczowe w kontekście stanu docelowego, do którego chcielibyśmy w perspektywie kilku lat doprowadzić naszą organizację,
- Stanu obecnego – gdzie względem wizji jesteśmy teraz,
- Działania – jakie kroki mogę podjąć już teraz, aby zbliżyć się do wizji
Wszystkie te elementy są spójne z działaniem w duchu lean, które w dużej mierze opiera się na nieustannym rozwoju, efektywnym uczeniu się, wyciąganiu wniosków i przekuwaniu ich na konkretne działania.
Systemowe podejście i przenikanie się wielu dziedzin
Różnorodność to słowo klucz w przypadku tej książki. Znajdziecie w niej modele, praktyki i wskazówki stosowane w wielu dziedzinach, które wspierają rozwój produktu i działanie organizacji. Część zagadnień może być dla Was zupełnie nowa (na przykład te związane z ze szczupłym zarządzaniem w środowisku produkcyjnym: obeya, karakuri, gemba, KATA), a inne, w których sami się specjalizujecie, na przykład z dziedziny rozwoju produktu (product discovery czy product development) potraktowane ogólnikowo, ale… wciąż inspirujące i ciekawe ze względu na kontekst wielu przykładów: jak podejść do kolejnego modelu Mustanga tak, aby ponownie wzbudzić pożądanie u “wyznawców” marki, czy jak prototypować bezzałogowe pojazdy podwodne tak, aby na ich bazie uczyć się, jak powinien wyglądać produkt docelowy, a zarazem nie przeinwestować tej fazy i niepotrzebnie nie opóźniać developmentu docelowego rozwiązania. Kilkanaście stron dalej przeczytacie natomiast o tym, jak Toyota dba o transfer wiedzy pomiędzy pracownikami z dużym stażem, a tymi mniej doświadczonymi i w jaki sposób ta współpraca wspiera doskonalenie automatyzacji procesów.
Te przykłady korespondują ze sobą, jeśli myślimy o produkcie w szerszej perspektywie – nie jako oderwanym od organizacji, w której powstał, a jako o części większego systemu, w którym jest realizowany. W książce inspiracje w ramach swoich dziedzin mogą znaleźć produktowcy, HRowcy, liderzy pojedynczych zespołów i całych organizacji, konsultanci lean i agile, a także sympatycy tych podejść. Projektowanie przyszłości jest o tym, jak rozwijać wartościowe produkty, kreując silne, uczące się organizacje, w których współpraca wszystkich tych osób jest kluczowa i niezbędna.
—
We Wprowadzeniu do Projektowania przyszłości przeczytacie:
Jednego jesteśmy dziś pewni – kopiowanie Toyoty nie jest dobrą drogą. Opcja “wytnij-i-wklej” tu się nie sprawdza! Transformacja Lean jest podróżą opartą na eksperymentach, uczeniu się i stopniowym budowaniu własnego systemu i własnej kultury.
Ten cytat jest dla mnie pewnego rodzaju podsumowaniem tego, jak rozumiem pracę zgodnie z wartościami lean, a zarazem jak proponuję podejść do lektury tej książki. Zachęcam Was do sprawdzenia, które z opisanych tutaj praktyk, przykładów i modeli mogą wesprzeć rozwój Waszego systemu i Waszej kultury.
Udostępniony przez wydawnictwo MT Biznes fragment rozdziału 9: Projektowanie przyszłości. Transformacja procesu rozwoju produktu i procesu